Verder weg omdat het beter is!

De Ketenavond van 21 maart 2024 stond in het teken van de multitraumanorm. Volgens deze norm moet 90% van de zwaargewonde patiënten vanaf 1 januari 2025 primair in een traumacentrum gepresenteerd worden. We bespraken hoe we het nu doen in de regio en waar we nog kunnen verbeteren.

Organisatie trauma-opvang

Mark Haverkort, fellow Traumachirurgie UMC Utrecht, legde uit waarom presentatie van zwaargewonde traumapatiënten in een level 1-traumacentrum belangrijk is. In een traumacentrum staat 24/7 een gespecialiseerd traumateam paraat om de meest ernstig gewonde patiënten op te vangen en te behandelen. Dit maakt snelle interventie door gespecialiseerde deskundigen mogelijk met een veelheid aan direct beschikbare aanvullende resources en faciliteiten.

Het dilemma van multitraumapatiënt naar de juiste plek brengen

• Pre-hospitaal

Arjan Bruintjes, Verpleegkundig Specialist en OVD-G RAVU, lichtte aan de hand van een casus de gedachtegang van een ambulanceverpleegkundige toe. Er is een landelijk protocol, maar het klinisch redeneren en het besluitvormingsproces gebeurt in het hoofd van de verpleegkundige. De situatie buiten de kliniek maakt acute zorg ingewikkeld, omdat op basis van soms zeer beperkte informatie besluiten genomen moeten worden.
Ambulanceverpleegkundigen gebruiken verschillende technieken om op een gestructureerde manier informatie te verzamelen en tot een klinische beslissing te komen op basis van anamnese, symptomen en beperkt lichamelijk onderzoek. Zij starten alleen een behandeling op het moment dat uitstel gezondheidsverlies zou betekenen voor de patiënt.

• Hospitaal beloop

Kim Wever, arts-assistent Chirurgie UMC Utrecht, besprak een casus waarin een patiënt na presentatie in een level-2 centrum werd overgeplaatst naar het level-1 traumacentrum. Achteraf gezien was een indicatie voor primaire presentatie in level-1 beter geweest, gezien een hoogenergetisch traumamechanisme, multipele letsels en het beloop. Mogelijk had de TraumaTriageApp (TTapp) level 1 geadviseerd. Deze app is momenteel in ontwikkeling en is een hulpmiddel dat de klinische blik van de ambulanceverpleegkundige ondersteunt, met name in de situaties die in een grijs gebied zitten.

Dilemma’s in het veld

Martin van der Wilt, ambulanceverpleegkundige en OVD-G RAVU, nam de aanwezigen mee in de factoren die de besluitvorming beïnvloeden en tot dilemma’s leiden van waar de patiënt het best naartoe gebracht kan worden. Verschillende externe factoren kunnen een onderschatting of overschatting van het letsel als gevolg hebben. Bijvoorbeeld weersomstandigheden, een taalbarrière, gedrag van het slachtoffer of de huiselijke omstandigheden.
Een dilemma kan zich voordoen wanneer er meerdere slachtoffers zijn. Wil je dan dader en slachtoffer naar hetzelfde ziekenhuis brengen? En kun je een gezin opsplitsen als ze verschillende indicaties hebben op basis van letsels?

Belang van concentratie van patiënten met meervoudige ernstige verwondingen in een level 1-traumacentrum en hoe doen we het?

Falco Hietbrink, medisch afdelingshoofd Traumachirurgie UMC Utrecht lichtte toe dat er in Nederland 10 traumaregio’s zijn die ieder een level 1-traumacentrum hebben waar zwaargewonde patiënten behandeld kunnen worden.
De Landelijke Trauma Registratie geeft (achteraf) inzicht in hoe ernstig gewond de patiënt was. Dit gebeurt door het letsel te coderen. Hieruit volgt een injury severity score (ISS). Wanneer deze 16 of hoger is, is sprake van een multitrauma. Het percentage multitraumapatiënten dat in onze regio direct in het Traumacentrum werd gepresenteerd was de afgelopen jaren 70 tot 82%.

Ten aanzien van de patiënt op de juiste plek zijn er twee groepen die binnen onze regio op de juiste plek terecht komen:

• Geriatrische patiënten met een heupfractuur en beperkt extra letsel: 99% wordt naar de regionale ziekenhuizen gebracht
• De échte multitrauma patiënten komen direct naar het level 1-traumacentrum

Om aan de multitraumanorm van 90% te voldoen, kunnen we nog verschillende punten verbeteren, waaronder het gebruik en doorontwikkeling van de Trauma Triage App, leren en verbeteren in de keten door feedback en het maken van verdere regionale afspraken met de ketenpartners.

Benieuwd naar wat er nog meer is besproken?
Lees dan het Verslag Ketenavond Concentratie Traumazorg 21 maart 2024.

Volgende bijeenkomst: Spreiding wanneer dat beter is voor de patiënt
Naast concentratie is spreiding van traumazorg binnen de regio net zo belangrijk. Ook dat draagt bij aan de patiënt op de juiste plek. Over dit onderwerp praten we tijdens de volgende Ketenavond in het najaar.